De ggz in relatie tot zorgverzekeraars; een verkenning

Onlangs heeft Claudia de Koning, clusterdirecteur klinieken, IHT en crisisdiensten in Amsterdam, een artikel geschreven over de relatie tussen ggz-instellingen en zorgverzekeraars en de invloed daarvan op zorgcontractering. Dit artikel werpt een belangrijk licht op de dynamiek en uitdagingen in deze samenwerking, die ook relevant zijn voor GGZ inGeest. Lees meer over de belangrijkste bevindingen aan de hand van vijf vragen aan Claudia.

Wat was de aanleiding voor het onderzoek?

“In 2020 heeft Zorgverzekeraars Nederland een visiedocument gepresenteerd over de toekomst van de geestelijke gezondheidszorg. In ‘De ggz in 2025. Vergezicht op de geestelijke gezondheidszorg’ wordt het belang onderstreept van een gedeelde visie tussen ggz-instellingen en zorgverzekeraars om sectorbrede doelstellingen te realiseren.Samen staan we voor een enorme opgave. Ondanks eerdere publicaties rijst de vraag waarom het maar niet lukt om doelen zoals het verminderen van wachttijden, het terugdringen van schaarste op de arbeidsmarkt en het bevorderen van regionale samenwerking te realiseren. Hoewel alle betrokken partijen de juiste intenties hebben, blijkt de praktijk behoorlijk weerbarstig.”

Wat zijn de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek?

“Uit het onderzoek blijkt dat ggz-instellingen en zorgverzekeraars het contracteren van zorg verschillend ervaren. Hoewel er een gemeenschappelijke visie en gedeelde doelen zijn, ervaren de ggz-instellingen aanzienlijke macht en invloed van de zorgverzekeraars, vooral omdat deze laatsten beslissen over de financiering van de zorg, zonder veel betrokkenheid bij de inhoud ervan. Aan de andere kant streven zorgverzekeraars naar een doelmatiger zorgsysteem. Er is van beide kanten behoefte aan meer transparante communicatie en een betere afstemming tussen de inhoud van de zorg en de beschikbare financiële middelen.”

Hoe kan de relatie tussen ggz-instellingen en zorgverzekeraars versterkt worden?

“Om de relatie tussen ggz-instellingen en zorgverzekeraars te verbeteren, is het belangrijk om te erkennen dat er soms verschillende belangen zijn. Het helpt om open te zijn over verwachtingen en doelen. Overleg op meerdere niveaus (bestuur, directie, zorginkoop) is ook een belangrijke wens; nu is er vooral contact rondom contractering en financiële afspraken, maar het zou nuttig zijn om ook te praten over de inhoud van de zorg. Op die manier kan de contractering beter aansluiten bij de behoeften op het gebied van zorgverlening. Gezamenlijk de kwaliteit van zorg monitoren kan ook bijdragen aan een sterkere relatie en uiteindelijk aan betere zorg voor cliënten.”

Communicatie als heilige graal dus?

“Precies! Goede communicatie vormt inderdaad de kern. Door open en transparant met elkaar te communiceren, kunnen ggz-instellingen en zorgverzekeraars beter begrip krijgen voor elkaars standpunten en uitdagingen. Dat legt een stevige basis voor een samenwerking die gericht is op het verbeteren van de geestelijke gezondheidszorg voor iedereen die het nodig heeft.”

Wat betekent dit onderzoek voor GGZ inGeest?

“De resultaten van dit onderzoek kunnen GGZ inGeest helpen bij het verbeteren van de samenwerking met zorgverzekeraars. Door meer met elkaar te praten over de inhoud van de zorg enerzijds en de doelen en richtlijnen van de zorgverzekeraars anderzijds, kunnen we misschien meer begrip voor elkaar krijgen. Dit kan het proces en de inhoud van de contractering verbeteren. Binnen GGZ inGeest vinden de gesprekken met zorgverzekeraars plaats op verschillende niveaus. Het zou goed zijn om deze gesprekken ook vaker op directieniveau te voeren, of met iemand die betrokken is bij de behandeling van cliënten. Dit kan leiden tot een betere samenwerking en verbeterde zorg voor onze cliënten, zodat we altijd de best passende en kwalitatief hoogwaardige zorg kunnen bieden.”

Dit artikel, geschreven door Claudia de Koning in samenwerking met Tessa van Dijk, beleidsmedewerker bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en promovenda aan de Erasmus Universiteit, en Richard Janssen, emeritus hoogleraar bij het Wetenschappelijk Centrum voor Zorg en Welzijn aan Tilburg University en Erasmus School of Health and Policy Management, biedt waardevolle inzichten in de relatie tussen ggz-instellingen en zorgverzekeraars.

Voor een gedetailleerde beschrijving van de aanpak, methodologie en resultaten, kunt u het volledige artikel lezen dat is gepubliceerd in het Tijdschrift voor Psychiatrie.