Geen significante effecten, wel positieve ervaringen: resultaten van het BrainFit-onderzoek

Tijdens haar PhD-traject heeft Margot Wagenmakers het BrainFit-onderzoek opgezet en uitgevoerd bij ons TOPGGz Centrum voor Ouderen en Neuropsychiatrie, onder begeleiding van Annemiek Dols en Mardien Oudega. In dit onderzoek werd gekeken of een online cognitieve training het denkvermogen en de stemming van mensen met een depressie (unipolair of bipolair) kan verbeteren. Het onderzoek leverde interessante inzichten op, hoewel grote effecten op het denkvermogen en stemming uitbleven.
Deelnemers deden online trainingsgames om het denkvermogen te trainen en verbeteren
Dit deden zij 8 weken lang thuis op de computer. Het onderzoek vergeleek twee groepen van 19 mensen:
- Actieve conditie: de deelnemers kregen de daadwerkelijke training aangeboden, waarbij de opdrachten zich aanpasten aan de prestaties (3 keer per week, 1 uur).
- Vergelijkingsconditie: de deelnemers kregen eenvoudige spelletjes aangeboden zoals galgje en solitaire (3 keer per week, 1 uur).
Het denkvermogen en stemming van de deelnemers uit beide groepen zijn op verschillende momenten in kaart gebracht: voor de training, direct na de training en drie maanden later. Daarmee onderzochten we de langetermijneffecten van de training.
Geen significante effecten, wel positieve ervaringen
De resultaten laten zien dat de online training voor het denkvermogen in de actieve conditie geen significante betere effecten had op het denkvermogen of de stemming van de deelnemers in vergelijking met de vergelijkingsconditie. Wel rapporteerden alle deelnemers verbeteringen in hun subjectief cognitief functioneren (gemeten via de CFQ-vragenlijst). Daarnaast waren er ook positieve ervaringen:
- De training gaf structuur en afleiding tijdens de coronapandemie wat deelnemers als positief hebben ervaren.
- De computervaardigheden van alle deelnemers zijn door dit onderzoek verbeterd. Dit werd ook bevestigd in focusgroepen met deelnemers.
“Actieve hersenen blijven fit!” aldus Mardien Oudega. Dit onderzoek, uitgevoerd bij GGZ inGeest, laat zien dat online cognitieve training geen meerwaarde heeft boven het brein actief houden met eenvoudige spelletjes.
Langere of andere vormen van training kunnen mogelijk betere resultaten opleveren
Meer onderzoek is nodig om te bepalen of bijvoorbeeld een langere training, of booster sessies, of een andere soort training nodig is om het denkvermogen en de stemming te verbeteren met een actieve conditie.
De volledige publicatie is via deze link te vinden.
Oudega ML, Wagenmakers MJ, Palsma T, Hoogendoorn AW, Vriend C, van den Heuvel OA, Schouws S and Dols A (2025) BrainFit: improving executive and subjective cognitive functioning in late-life mood disorders – a double-blind randomized active-controlled study evaluating the effect of online cognitive training. Front. Psychiatry 15:1509821. doi: 10.3389/fpsyt.2024.1509821